امروزه پدیده بیابان و بیابان­زایی گریبان­گیر بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای در حال توسعه می­باشد. با نگاهی به گستره منابع طبیعی کشور در می­یابیم که چشم­انداز غالب در این گستره، اراضی بیابانی است. دانشمندان و متخصصین بر این عقیده­ می­باشند که علاوه بر عوامل طبیعی، عوامل انسانی نیز در بیابان­زایی نقش اساسی و کلیدی دارند. از آنجا که اکثر معیارهای مؤثر در بیابان­زایی در دسته عوامل طبیعی قرار دارند، تهیه مدل­های تعیین پتانسیل بیابان­زایی، به­صورت منطقه­ای انجام می­گیرد. در پژوهش حاضر به­منظور بررسی معیارها و شاخص­های مؤثر در بیابان­زایی منطقه جنوب شرق اهواز در استان خوزستان،‏‏ از مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان­زایی (IMDPA) استفاده و از بین نه معیار این مدل دو معیار پوشش گیاهی و اقلیم با توجه به شرایط منطقه انتخاب و برای هر معیار، شاخص های مختلفی در نظر گرفته شده است. در این مدل ارزش عددی معیارها از میانگین هندسی شاخص ها و در نهایت بیابان­زایی کل منطقه از میانگین هندسی معیارها به­دست آمده و در نرم­افزار ArcGIS نقشه نهایی بیابان­زایی منطقه تهیه گردید. نتایج نشان داد که معیار پوشش گیاهی با ارزش عددی 06/2 تأثیر بیشتری نسبت به معیار اقلیم با ارزش عددی 93/1 در بیابان­زایی منطقه داشته است. در آخر نیز ارزش کمی شدت بیابان­زایی براساس دو معیار مورد بررسی به میزان 99/1 به­دست آمد که طبق جدول امتیازدهی این مدل وضعیت فعلی بیابان­زایی برای کل منطقه متوسط تعیین گردید.

دستیابی به وضعیت فیزیولوژیک مناسب بمنظور بهگزینی مولدین از طریق مطالعات خون شناسی قابل وصول است. هدف از این تحقیق بررسی نشانه های خونی تاسماهیان جوان در سنین مختلف رشد می باشد. نشانه های اصلی خون نظیر مقادیر کل آلبومین سرم خون، غلظت هموگلوبین، میزان اریتروسیت ها و لکوسیتهای 54 عدد از ماهیان خاویاری )تاسماهی ایران Acipenser pericus و فیلماهی (Huso huso در سنین 1، 2 و 6 ساله پرورش یافته در مجتمع تکثیر و پرورش ماهی شهید بهشتی مورد بررسی قرار گرفتند.در تاسماهی ایران مورد مطالعه، میزان کل آلبومین سرم خون از 52.5-26.1 گرم در لیتر، غلظت هموگلوبین از 65.8-42.2 گرم در لیتر، تعداد اریتروسیت ها از 452.5-240 هزار عدد در میکرولیتر و تعداد لکوسیت ها از 46.4-13.43 هزار عدد در میکرولیتر افزایش یافت. از مجموع گلبولهای سفید نیز، لمفوسیت ها 82.7-73.25 درصد، نوتروفیل ها 20-12.3 درصد، ائوزینوفیل ها 6.5-2.23 درصد و منوسیت ها 2.5-0.2 درصد را تشکیل می دادند.در فیلماهیان مورد مطالعه، میزان کل آلبومین سرم خون از 42.2-20.05 گرم در لیتر، غلظت هموگلوبین از 78.6-46.3 گرم در لیتر، تعداد اریتروسیت ها از 735-495 هزار عدد در میکرولیتر و تعداد لکوسیت ها از 66.74-31.6 هزار عدد در میکرولیتر افزایش یافت. از مجموع گلبولهای سفید نیز لمفوسیت ها 67.76-54.5 درصد، نوتروفیل ها 33.86-22.2 درصد، ائوزینوفیل ها 13.17-6.6 درصد، و منوسیت ها 2.5-0.6 درصد را تشکیل دادند.این تحقیقات روند تکاملی سیستم خونی تاسماهیان جنوب دریای خزر را که در شرایط مصنوعی پرورش یافته بودند نشان داده و مشخص گردید که با افزایش سن، شاخص های هماتولوژیک نیز افزایش می یابد.

پژوهش حاضر با هدف الگوی عوامل موثر بر رعایت اخلاق پژوهش به عنوان یکی از مولفه های دانشگاه اخلاق گرا با رویکرد سنتزپژوهشی انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی جامعه آماری این تحقیق، همه مطالعات داخلی و خارجی انجام شده در بین سالهای 1385 الی 1403 است. در این راستا 78 اسناد و مقالات مرتبط با موضوع موردنظر ارزیابی و درنهایت 22 پژوهش به صورت هدفمند انتخاب شد و با تحلیل محتوا و ترکیب ادبیات مربوط، درمجموع 60 کد محوری و 10 مقوله کلی طی فرایند ترکیب نظام مند متون شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت و اعتبار آن از طریق آزمون کاپای کوهن تأیید گردید. نتایج یافته ها نشان داد که عوامل فردی ( شخصیت اخلاقی پژوهشگر، صداقت پژوهشگر، باورهای دینی پژوهشگر وتامین مالی پژوهشگر) عوامل درون دانشگاهی(حمایت، سازوکار قانونی و عوامل اداری آموزشی) و عوامل برون دانشگاهی(فرهنگ سازی، حاکمیت ارزش ها و تدوین سیاست های تعاملی پژوهش) در ارتقای اخلاق پژوهش در دانشگاه اخلاق گرا تاثیر گذار است.

زمینه و هدف: مصرف مواد مخدر یکی از بزرگترین معضلات بسیاری از کشورهای جهان می باشد؛ در این میان تریاک یکی از مواد اعتیاد آور است که سابقه استفاده از آن به زمانهای بسیار دور بر می گردد. متاسفانه اعتقاد عوام و حتی معدودی از پزشکان این است که تریاک اثرات مفیدی بر بیماریهای قلبی - عروقی و دیابت دارد. این مطالعه مقطعی به منظور بررسی این فرضیه انجام شد.روش تحقیق: در این مطالعه مورد - شاهدی که در مرکز تحقیقات قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد، 360 فرد سیگاری معتاد به تریاک )آزمون( و 360 فرد سیگاری غیر معتاد )شاهد( انتخاب شدند و میزان غلظت خونی مرفین در هر دو گروه، توسط روش الیزا اندازه گیری شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری Student’s t و یا ANOVA در سطح معنی داری P≤0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: غلظت خونی مرفین با افزایش زمان مصرف افزایش نشان داد که به طور کلی در بین افراد گروه آزمون، عوامل هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1C)، CRP کمی، عامل هفت، لیپوپروتئین (Lpa) a، آپولیپوپروتئین B و فیبرینوژن، به طور معنی داری بالاتر از گروه شاهد بود (P<0.05). HDL و ظرفیت آنتی اکسیدانی، آپولیپوپروتیئن A نیز به طور معنی داری در گروه آزمون کمتر بود (P<0.05)؛ همچنین در گروه آزمون، FBS به طور غیر معنی داری، نسبت به گروه شاهد کمتر و همزمان با آن HbA1C افزایش یافته بود.نتیجه گیری: یافته های این تحقیق نشان می دهد که تریاک، تاثیر مخربی بر عوامل خطر جدید بیماریهای قلبی - عروقی دارد؛ اگرچه به نظر می رسد برخی از عوامل خطر این بیماریها را بهبود می بخشد اما این اثرات، کوتاه مدت و اصولا کاذب هستند.

سابقه و هدف: بی توجهی به حفاظت از منابع آب و خاک و پوشش گیاهی موجب تخریب این منابع شده است. از عوامل مؤثر در این تخریب می توان به تبدیل کاربری اراضی بدون نگرش جامع، قطع جنگل ها، از بین بردن مراتع، خشک سالی و خسارت آفات و بیماری ها اشاره کرد. آفات و بیماری های گیاهی از عوامل مهم تخریب در جنگل ها و مراتع کشور هستند. برای پیش آگاهی و مدیریت طغیان آفات و بیماری های گیاهی، نیاز به پایش و برنامه مدیریت جامع آفات و بیماری های گیاهیست. استان کرمان به عنوان پهناورترین استان کشور، جزو ناحیه رویشی ایرانی- تورانی است و از کل 181737 کیلومتر مربع مساحت این استان، حدود 5 درصد اراضی کشاورزی، 45 درصد مرتع، 13 درصد جنگل و 37 درصد را بیابان تشکیل می دهد.مواد و روش ها: برای ارزیابی و پایش وضعیت مهمترین آفات و بیمارگرهای گیاهان اصلی و با توجه به تنوع شرایط محیطی و مساحت جنگل ها و مراتع طبیعی در استان کرمان، نمونه برداری طی سال های 1397 تا 1400 در این استان انجام شد. طرح پایش در ایستگاه های ده نو، باب زنگی، کوه پنج و گلوچار و مناطق یزدان آباد و راویز به عنوان دو رویشگاه درختان بادام کوهی اجرا شد. مهمترین جوامع جنگلی (درختان- درختچه ها) و مرتعی در مناطق یادشده شامل ارسM.Bieb.  Juniperus excelsa، بادام کوهی (الوک) Amygdalus scoparia Spach.، بادام کوهی (ارچن) Spach. Amygdalus elaeagnifolia، درمنه Boiss. Artemisia aucheri، درمنه  Artemisia siberi Besser و استیپاStipa arabica Trin. &  و قیچ Zygophyllum atriplicoides Fisch. & C. A. Mey است. نمونه برداری ها در قطعات مورد نظر به صورت دوره ای از آفات و بیمارگرها در گیاهان مهم انجام شد. در نمونه برداری ها نوع و میزان آلودگی به آفات و بیمارگرها ثبت شد. با توجه به تنک بودن جنگل های بادام کوهی در مناطق مورد بررسی در استان کرمان، از روش نمونه برداری خطی و به صورت خطوط ممتد استفاده شد. داده برداری از عرصه های مرتعی طی بازدیدهای صحرایی از تیپ های گیاهی معرف انجام ‎شد. نمونه گیری در این محدوده به روش تصادفی سیستماتیک بود.نتایج و یافته ها: بر اساس بررسی های انجام شده در ایستگاه ده نو بردسیر به عنوان رویشگاه قیچ Z .atriplicoides پروانه بذرخوار قیچ از راسته Lepidoptera، در ایستگاه های ده نو بردسیر و کوه پنج بردسیر به عنوان رویشگاه استیپاS. arabica  سیاهک استپی ریش دار Tranzscheliella iranica S. و ایستگاه های ده نو بردسیر و کوه پنج بردسیر به عنوان رویشگاه درمنه A. aucheri و درمنهA. siberi   مگس گالزای درمنه از خانواده Cecidomyiidae با حدود 4 درصد آلودگی جداسازی و شناسایی شد. همچنین، از منطقه یزدان آباد زرند به عنوان رویشگاه بادام کوهی (الوک) A. scoparia,  سوسک چوب خوار L. capnodis tenebrionis با حدود 30 درصد آلودگی و از منطقه راویز رفسنجان به عنوان رویشگاه درختان بادام کوهی (ارچن) A. elaeagnifolia دارواش Boiss. & Buhse Loranthus grewinkii با حدود 60 درصد آلودگی ردیابی شد. روند تغییرات جمعیت آفات پروانه بذرخوار قیچ، مگس گالزای درمنه و سوسک چوب خوار در بادام کوهی و بیمارگر سیاهک استپی ریش دار در سال های پایش عوامل خسارت زا در مناطق مورد بررسی تقریباً ثابت بوده است و نوسان خاصی در جمعیت این عوامل مشاهده نشد. اما جمعیت دارواش به عنوان گیاه نیمه انگلی مستقر روی درختان ارچن در سال 1399 در منطقه مورد بررسی کاهش داشته و دوباره در سال 1400 به میزان سال های قبل بازگشته است. علت کاهش جمعیت L. grewinkii در سال 1399، انجام هرس گیاه دارواش بود که به علت انجام غیر اصولی هرس، این گیاه نیمه انگلی از محل آلودگی قبلی دوباره رشد کرده و در سال بعد به سطح جمعیت قبلی رسیده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل، آفات پروانه بذرخوار قیچ، مگس گالزای درمنه و بیمارگر سیاهک استپی ریش دار دارای جمعیت پایینی بوده و براساس نوسانهای جمعیت آنها در سال های مورد بررسی، در محیط طبیعی خود با گیاهان میزبان در حال تعادل هستند و حالت طغیانی ندارند. براساس نتایج حاصل، جمعیت C. tenebrionis و L. grewinkii در گیاهان میزبان زیاد بوده و موجب خسارت شدید و کاهش رشد و زادآوری میزبان شده است. استمرار ردیابی آفات و بیماری ها در مناطق مختلف برای پایش عوامل موجود و بروز عوامل نوظهور ضروری است تا از ورود و گسترش آنها پیشگیری به عمل آید.

مناطق آزاد از ابزارهای دولت ها برای تحقق راهبرد برونگرا در پارادایم جهانی شدن، از اصلیترین کانونهای توجه سرمایه گذاران محسوب میشود که از بدو تشکیل زمین مهمترین عامل در بین دیگر عوامل تولید مورد توجه می باشد و آنچه بعد از سپری شدن چندین دهه از تشکیل مناطق آزاد لازمه تغییر است تغییر رویکرد در برنامه ریزی در این نواحی لازم می باشد در پژوهش با رویکرد آینده نگاری به شناسایی مهمترین عوامل مؤثر، میزان و چگونگی تأثیرگذاری این عوامل بر یکدیگر و بر وضعیت آینده توسعه فضایی منطقه آزاد ارس می پردازد که در واقع زمینه تدوین سناریوها در مراحل بعدی و همچنین تدوین راهبردها، برنامه ریزی و سیاستگذاری برای رسیدن به سناریوهای مطلوب را فراهم میکند که از روش های دلفی و تحلیل اثرات متقاطع و نرم افزار میک مک به شناخت پیشران ها پرداخته است و از لحاظ روش توصیفی – تبینی و نتایج، کاربردی است در مرحله اول، 51 متغیر در قالب 4 عامل (اقتصادی، سیاسی و نهادی، اجتماعی و گردشگری و کالبدی و محیطی) ، شناسایی و از میان عوامل میزان تأثیرگذاری بر یکدیگر و بر آینده با روشهای مستقیم و غیرمستقیم، 13عامل کلیدی، جذب سرمایه، تحریم های بین المللی، توسعه دشت های کشاورزی و گلخانه ای، توسعه بخش صنعت، صادرات، قیمت زمین، توسعه شهری و روستایی، روابط دیپلماتیک با کشورهای حوزه قفقاز، رقابت منطقه ای با سایر مناطق آزاد، زیرساخت های گردشگری، رونق تجارت، تسهیل در واردات و مناقشه قره باغ و روند صلح، انتخاب، که بیشترین نقش را در توسعه فضایی آینده منطقه آزاد ارس، ایفا می نماید.

سابقه و هدف: بیماری سل هنوز هم یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر در بسیاری از کشورها است. کمپلکس مایکوباکتریوم توبرکیلوسیس از مجموعه ای از باکتری ها با شباهت ژنتیکی زیاد تشکیل شده است که با توجه به طولانی بودن زمان کشت تعیین هویت آن ها بسیار مشکل است. هدف از این پژوهش، ارزیابی روش PCR-RFLP برای افتراق مایکوباکتریوم توبرکیلوسیس و مایکوباکتریوم بویس و مقایسه نتایج آن با آزمون های بیوشیمیایی است.مواد و روش ها: 68 نمونه خلط از بیماران سل ریوی با اسمیر مثبت از مراکز بهداشتی و درمانی استان مرکزی جمع آوری و در محیط کشت های اختصاصی کشت شد. همچنین 10 جدایه مایکوباکتریوم بویس مربوط به مناطق مختلف ایران و 6 سویه استاندارد مایکوباکتریوم برای مقایسه استفاده گردید. پس از انجام تست های بیوشیمیایی، آزمون PCR بر اساس ژن کاذب oxyR انجام گرفت. سپس الگوی برش محصول تکثیر یافته با استفاده از آنزیم AluI مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: در همه جدایه های انسانی مایکوباکتریوم توبرکیلوسیس یک قطعه و در جدایه های گاوی 3 قطعه پس از برش توسط آنزیم مشاهده شد. از نمونه های مورد پژوهش تنها در یک مورد مایکوباکتریوم بویس تشخیص داده شد. همچنین نتایج حاصل از آزمون PCR-RFLP با نتایج حاصل از تست های بیوشیمیایی هماهنگی 100% داشت.نتیجه گیری: روش PCR-RFLP روشی سریع و دقیق به منظور افتراق مایکوباکتریوم بویس از سایر اعضای کمپلکس مایکوباکتریوم توبرکیلوسیس می باشد و می تواند در تشخیص اولیه و درمان مورد استفاده قرار گرفت.

تولید متابولیت های ثانویه تحت شرایط محیطی مختلف تغییر می کند. هدف این مطالعه بررسی اثرات pH و دما بر روی محتوی ترکیب های آنتی اکسیدانی در گونه ای از جلبک های میکروسکوپی بود. نخست سویه ریز جلبکی Monoraphidium sp. تحت تیمارهای مختلف دمایی و pH کشت داده شد. سپس سنجش های بیوشیمیایی بر روی ترکیب هایی مانند میزان رنگریزه های فتوسنتزی، ترکیب های فنلی و فلاونوئید کل انجام شدند. فعالیت آنتی اکسیدانی کل به روش FRAP و DPPH مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که ریز جلبک Monoraphidium sp. در pH اسیدی و دمای 28 درجه سانتی گراد دارای حداکثر رشد و محتوای بالایی از ترکیب های آنتی اکسیدانی بود. نتایج حاصل بیانگر اینست که با تغییر عوامل محیطی می توان به شرایط اپتیمم برای تولید بالای ترکیب های آنتی اکسیدانی در ریز جلبک ها دست یافت که در صنایع دارویی، پزشکی و تولید مکمل های غذایی می توان از آن بهره گرفت.

مقدمه: آدیپونکتین سرم یک هورمون ترشح شده از بافت چربی است و میزان آن در بیماران با نارسایی کلیه بیشتر می شود. در شرایط اورمی نه تنها نقش محافظت کننده در برابر آترواسکلروز را ندارد، بلکه خود آن یک عامل خطر به شمار می رود و این هورمون در بیماران با نارسایی کلیه، یک پیش بینی کننده ی مستقیم از عوارض قلبی و عروقی می باشد.روش ها: در این مطالعه 73 نفر بیمار همودیالیزی بدون دیابت انتخاب شدند و نمونه ی خون ناشتا جهت اندازه گیری آدیپونکتین و برخی از عوامل بیوشیمیایی گرفته شد. دور کمر، دور شکم، وزن و شاخص توده ی بدنی اندازه گیری شد. جهت یافتن ارتباط میان آدیپونکتین و پارامترهای ذکر شده از روش آماری Pearson استفاده شد.یافته ها: سطح آدیپونکتین به طور معکوس و معنی داری با وزن (P<0.001)، شاخص توده ی بدنی P<0.001))، دور کمر (P<0.050)، دور شکم (P<0.010) و تری گلیسرید (P<0.010) ارتباط دارد.نتیجه گیری: سطح سرمی آدیپونکتین بیماران همودیالیزی با وزن و شاخص توده ی بدنی ارتباط معکوس و معنی داری داشت که بیانگر تاثیر احتمالی این هورمون است. در نتیجه، با یافتن ارتباط های درست و مشخص این سایتوکین با دیگر عوامل خطر آترواسکلروز و هایپرکاتابولیک، در آینده ای نزدیک می توان آدیپونکتین سرم را به عنوان یک نشانگر قابل اندازه گیری و مهم برای میزان آترواسکلروز و پیش آگهی و پیشرفت به سمت مرگ و میر در این بیماران معرفی نمود.